دندانپزشکی کودکان و مراقبتهای بهداشتی دهان و دندان اطفال
عوامل و مشکلات متعددي وجود دارد که مي‌تواند بهداشت دهان و دندان در کودکان را تحت تأثير قرار دهد. از مهم‌ترين اين عوامل مي‌توان به پوسيدگي دندان‌ها، عادت به مکیدن شست دست، عادت به زبان زدن پشت دندان‌ها، مکیدن لب‌ها و افتادن زودهنگام دندان‌های شیری اشاره کرد. هر چند نهایتاً دندان‌های شیری کودک با دندان‌های دائمی جایگزین خواهد شد، با این حال حفظ سلامت دندان‌های شيري کودک از نظر سلامت و بهداشت عمومی او اهمیت بسیار زیادی دارد.
ما در مرکز دندانپزشکی دکتر افشین میرزایی معتقدیم که بخش بزرگی از کار دندانپزشکی کودکان را آموزش والدین در خصوص نحوه مراقبت صحیح از دندان‌های کودک تشکیل می‌دهد. کودکان زیادی با مراجعه به متخصصین ما توانسته‌اند، مهم‌ترین نکات و اقدامات مراقبتی در جهت حفظ بهداشت و سلامت دهان و دندان خود را فرا بگیرند.
متخصصین حرفه‌ای و باتجربه ما در مرکز دندانپزشکی دکتر افشین میرزایی بهترین و جدیدترین روش‌های درمانی از قبیل فلورایدتراپی و فیشور سیلانت را برای جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکانی که به آن نیاز دارند، ارائه می‌نمایند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره جهت مراقبتهای دندانپزشکی برای کودکان و نیز رزرو نوبت می‌توانی با ما تماس حاصل فرمایید.
فهرست مطالب
۱ مشکلات شایع دندانی در کودکان
۱.۱ پوسیدگی دندان
۱.۲ بیماری‌های لثه
۱.۳ مکیدن شست
۱.۴ کندن یک دندان
۱.۵ شکستگی یا ترک خوردن دندان
۱.۶ مشکلات رویش دندان دائمی
۲ برخی از روش‌های دندانپزشکی کودکان
۲.۱ کشیدن دندان
۲.۱.۱ هدف از کشیدن دندان در کودکان
۲.۲ ارتودنسی کودکان
۳ مراقبت از دندان‌ها در کودکان
۳.۱ کودک خود را به دندانپزشکی ببرید
۳.۲ درمان پوسیدگی دندان‌های شیری
۳.۳ پیشگیری از آسیب‌دیدگی دندان‌های کودک
مشکلات شایع دندانی در کودکان
به عنوان والدین کودک، این وظیفه شماست که قواعد صحیح مراقبتهای بهداشتی دهان و دندان را به کودکان خود بياموزيد و مشکلات احتمالي آنها را تشخيص بدهيد. خوشبختانه بسیاری از نگرانی‌ها و مشکلاتی که در رابطه با دندان‌های کودکان پیش می‌آید، موارد بسیار معمول و طبیعی هستند، خیلی از آنها اصلاً جدی نیست و تقریباً برای همه آنها راه حل مناسبی وجود دارد. شایع‌ترین مشکلات دندان‌ها در کودکان شامل موارد زیر است:
پوسیدگی دندان
قدرت و استحکام مینای دندان کودکان در مقایسه با دندان‌هاي بزرگسالان خیلی کمتر است. بنابراین قند و ذرات غذا به راحتی می‌توانند به مینای دندان کودک حمله کرده و باعث پوسیدگی آن شوند. مینای دندان‌های کوچک کودک شما تقریباً ۵۰% نازک‌تر از مینای دندان خود شماست. به همین دلیل وقتی که دندان کودک دچار پوسیدگی می‌شود، خیلی بیشتر و سریع‌تر صدمه می‌بیند. اگر پوسیدگی دندان کودک درمان نشود، می‌تواند به یک حفره یا خرابی دندان تبدیل شود. اما یک دندانپزشک می‌تواند روند پیشرفت پوسیدگی دندان و بروز مشکلات شدیدتر را متوقف کند.
بیماری‌های لثه
لثه‌های سالم نقش بسیار مهمی در سلامت دهان و دندان کودک دارد، بنابراین ما باید همان طور که به بهداشت و سلامت لثه‌های خود اهمیت می‌دهیم، سلامت لثه‌های کودک نیز برایمان مهم باشد.
تمیز کردن پلاک‌های باکتریایی از روی دندان‌های کودک اهمیت بسیار زیادی در سلامت لثه‌های او دارد، زیرا اگر این پلاک‌ها درمان نشود، می‌تواند باعث التهاب و متورم شدن لثه‌های کودک و خونریزی از آنها در هنگام تماس شود. این وضعیت، نقطه آغاز ژنژیویت یا همان بیماری‌های لثه است. هر چند این شرایط در کودکان خیلی شایع و طبیعی است، اما با مسواک زدن به شیوه صحیح و تمیز کردن مرتب دندان‌ها توسط یک دندانپزشک می‌توان این مشکل را کاملاً حل کرد. شما هم اگر فکر می‌کنید که کودکتان ممکن است دچار بیماری لثه شده باشد، بهترین کار آن است که او را نزد دندانپزشک ببرید.
مکیدن شست
اغلب کودکان عادت‌ها و رفتارهای کودکانه خود را دارند که یکی از شایع‌ترین آنها مکیدن شست است. خیلی از والدین، مکیدن شست توسط کودک را رفتاری کاملاً عادی می‌دانند و نیازی به ترک آن نمی‌بینند. اما مکیدن شست می‌تواند فشار زیادی را بر دندان‌های کوچک کودک وارد کند و آنها را به طرف جلو فشار دهد. این دندان‌ها ممکن است در نهایت نیاز به ارتودنسی یا حتی کشیدن پیدا کنند.
اگر مایلید کودکتان این عادت را ترک کند، سعی کنید با او در مورد مضرات مکیدن شست صحبت کنید. برای او برنامه‌ای تعیین کنید که بداند باید برای ترک این عادت تلاش کند. بعد از آن حتماً مراقب باشید که هرگاه کودکتان این کار را تکرار می‌کند، به او تذکر بدهید. البته دقت کنید که کودک اغلب اوقات به‌طور ناخواسته این کار را انجام می‌دهد و خودش تشخیص نمی‌دهد که دارد از توصیه شما تخطی می‌کند.
کندن یک دندان
اگر یکی از دندان‌های دائمی کودک از جا کنده شد، سعی کنید آن را در جای خود بگذارید و بدون معطلی نزد یک دندانپزشک بروید. به خاطر داشته باشید که هرگز نباید دندان کنده شده را در جای خود فرو کنید، فقط فوراً کودک خود را بردارید و به دندانپزشکی بروید.
شکستگی یا ترک خوردن دندان
اگر دندان کودک شما شکست سعی کنید قطعه شکسته آن را پیدا کنید و در یک لیوان حاوی شیر بیندازید و فوراً به یک دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک ممکن است بتواند قطعه شکسته دندان را دوباره در جای خود بچسباند.
اگر نتوانستید قطعه شکسته دندان کودک را پیدا کنید، اصلاً نگران نباشید چون دندانپزشک می‌تواند قسمت شکسته دندان را با موادی همرنگ دندان پُر کند. اگر قسمتی از دندان‌های عقبی کودک شکسته باشد برای ترمیم آن ممکن است لازم باشد که دندا پر یا روکششود.
در صورتی که دندان کودک بدجور شکسته شده و عصب آن نمایان شده باشد، ممکن است کمی حساس شود و برای درمان آن نیاز به عصب‌کشی باشد. در عمل عصب‌کشی، عصب دندان بیرون کشیده شده و جای آن با ماده مخصوصي پُر می‌شود.
مشکلات رویش دندان دائمی
به‌طور معمول وقتی که دندان‌های دائمی کودک شروع به رشد می‌کند، ریشه دندان‌های شیری از بین می‌روند و نهایتاً همه دندان‌های شیری می‌افتند تا فضای کافی برای در آمدن دندان‌های دائمی فراهم شود. اما گاهی اوقات، دندان‌های شیری مایل به ترک دهان کودک نیستند و در نتیجه دندان‌های دائمی در پشت دندان‌های شیری رشد می‌کنند.
بعضی از متخصصین دندانپزشکی معتقدند که مشکل افتادن دیر هنگام دندان‌های شیری به این دلیل پیش می‌آید که ریشه این دندان‌ها به‌طور طبیعی و در زمان مناسب از بین نمی‌رود و در نتیجه دندان‌های دائمی جایی برای رشد کردن نخواهند داشت. این باعث می‌شود که دندان‌های دائمی در نقطه‌ای از دهان که با مقاومت فیزیکی کمتری روبرو هستند، رشد کنند.
برخی از روش‌های دندانپزشکی کودکان
کشیدن دندان
کشیدن دندان عبارت است از بیرون کشیدن دندان از دهان با استفاده از ابزارهای مخصوصی از قبیل پنس و الویتور.
هدف از کشیدن دندان در کودکان
حذف دندان‌هایی که قابل ترمیم و بازسازی نیستند.
حذف دندان‌هایی که ترمیم آنها ضروری نیست.
حذف دندان‌هایی که احتمال مشکل‌ساز شدن آنها در آینده وجود دارد.
حذف بعضی از دندان‌ها برای آماده‌سازی دهان جهت درمان ارتودنسی
ارتودنسی کودکان
درمان ارتودنسی در کودکان که با عنوان ارتودنسی پیشگیری شناخته می‌شود را می‌توان از سن ۶ یا ۷ سالگی کودک آغاز کرد. در این سن دندان‌ها و استخوان فک کودک هنوز در حال رشد هستند. در نتیجه، درمان بعضی از ناهنجاری‌های فک و دندان از جمله شلوغی دندان‌ها در کلینیک دندانپزشکی کودکان در این سن می‌تواند به شکل بسیار راحت‌تری انجام شود.
نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید آن است که ارتودنسی کودکان نمی‌تواند همه مشکلات دندان‌های کودک را حل کند، اما برای بعضی موارد خاص می‌تواند کارآیی بسیار خوبی داشته باشد.
سیلانت ، پر کردن دندان و … نیز از درمانهای دندانپزشکی کودکان نیز می باشد.
مراقبت از دندان‌ها در کودکان
کودک خود را به دندانپزشکی ببرید
بهترین زمان برای مراجعه به دندانپزشکی، ۶ ماه بعد از در آمدن اولین دندان او می‌باشد. این بهترین زمان برای دندانپزشک است که بتواند نحوه رشد دندان‌ها و نمو اجزای دهان کودک شما را ارزیابی نماید. مشکلات دندان‌ها اغلب خیلی زود شروع می‌شود و بنابراین هر چقدر زودتر به دندانپزشک مراجعه کنید، برای سلامت دهان و دندان کودک بهتر خواهد بود. همچنین دندانپزشک در آن زمان می‌تواند توصیه‌ها و راهنمایی‌های مخصوصی در جهت مراقبتهای پیشگیرانه و مدیریت مشکلاتی از قبیل پوسیدگی دندان کودک در اثر مکیدن شیشه شیر، حساسیت‌های زمان دندان در آوردن کودک، بیماری‌های لثه و عادت به مکیدن شست به مدت طولانی، به شما ارائه نماید.
درمان پوسیدگی دندان‌های شیری
مراقبت از دندان‌های شیری کودک اهمیت بسیار زیادی در سلامت دهان و دندان او در آینده دارد، زیرا همین دندان‌های شیری فضای کافی برای خارج شدن دندان‌های دائمی در آینده را فراهم می‌کند. اگر یک دندان شیری دچار پوسیدگی شود یا خیلی زودتر از موعد مناسب کشیده شود، فضای لازم برای رشد دندان دائمی از بین می‌رود و اصلاح آن فقط از طریق درمان ارتودنسی ممکن خواهد بود. عفونت دندان‌های شیری کودک نیز می‌تواند باعث رشد ناهنجار دندان‌های دائمی او در آینده شود. در این صورت مینای دندان‌های دائمی کودک دچار نقص خواهد شد و به‌طور کلی دندان‌های ضعیفی خواهد داشت.
پیشگیری از آسیب‌دیدگی دندان‌های کودک
کودکان شما باید یاد بگیرند که در مدرسه بعد از غذا خوردن حتماً دهان خود را با آب بشویند و ذرات غذا و مواد اسیدی را از روی دندان‌های خود پاک کنند. در منزل هم کودکان خود را ترغیب کنید که بیشتر آب شیر بنوشد. همچنین بهتر است کودک برای نوشیدن نوشابه‌های قنددار از نی استفاده کند تا ذرات قند با دندان‌های او تماس پیدا نکند. مسواک زدن صحیح بعد از وعده‌های غذایی، تمیز کردن دندان‌ها با نخ دندان و فلورایدتراپی بهترین راهکارها برای پیشگیری از پوسیدگی دندان‌های کودک می‌باشند. به خاطر داشته باشید که شما باید بر شیوه مسواک زدن کودک خود نظارت داشته باشید. به عنوان یک قاعده کلی می‌توان گفت از وقتی که کودکان می‌توانند خودشان لباس و کفش بپوشند، می‌توانند بدون نظارت شما دندان‌هایشان را هم مسواک بزنند.
