وظایف پروتز دندان عبارتند از:جایگزینی دندانهای ازدست رفته ،ارائه نوعی توانبخشی ،جلوگیری از ایجاد پیامدهای ثانویه دندان از دست رفته و به طور طبیعی برای بازگردادن شرایط ایده ال زیبایی استفاده میشوند.از پزوتز های دهانی (داخل دهان)برای بازسازی نقص های داخل دهان مانند ازدست دادن دندان یا قسمتی از دندان یا ازدست دادن ساختار های نرم و سخت فک و کام استفاده میشود .
این پروتز ها برای بازسازی عمل جویدن، بهبود زیبایی دندانها و کمک به گفتار مورد استفاده قرار میگیرند . پروتز دندان ممکن است توسط دندان ها ،ایمپلنت های دندانی یا از طرق مکش یا توسط عضلات به محل خودشان متصل شوند
این پروتزها مانند دیگر پروتز ها میتوانند ثابت و یا متحرک باشند. پروتز ثابت دندان و دندانهای مصنوعی متحرک به صورت های مختلفی ساخته میشوند. همواره در استفاده از پروتز ثابت دندانی از چسب و یا پیچ برای اتصال به دندان و یا ایمپلنت های دندانی استفاده میشود
انواع پروتز
دو نوع پروتز ثابت و متحرک برای دندان وجود دارد.
نوع ثابت شامل تاج و پل است که به دهان متصل میشوند و پروتز متحرک شامل دندان مصنوعی کامل و جزئی است.
– پروتز ثابت
این پروتز دندان باچسب های مخصوص یا پیچ ثابت به دندان اسیب دیده یا ایمپلنت متصل میشوند و تنها توسط دندانپزشک برداشته موشود
روش
پروتز ثابت میتواند از مواد مختلفی ساخته شود. در ادامه مواد ساخت پروتز ثابت بیان میشود.
تاج سرامیک یا پل متصل به فلز
برای ساخت پلها یا تاج انحصارا از الیاژهای فاقد نیکل و یا فلزات گرانبها (تیتانیوم، پالادیوم و یا طلا) به عنوان چارچوبی که به تاج و پل ثبات میدهند استفده میشود (متاسفانه دندانپزشکان در مجارستان هنوز به خاطر خواص مکانیکی خوب نیکل از مواد نیکل دار استفاده میکنند که منجر به ایجار الرژی های متعدد میشود)
روش اماده سازی : دندانپزشک ابتدا شمایی از دندان درست میکند و بعد از ان تکنسین دندانپزشکی تاج یا پل را ایجاد میکند . چند لایه روکش سرامیک به چارچوب فلزی (که با کامپیوتر و به صورت خوکار درست شدهو یا بااستفاده از الکتروفورز تهیه شده) در درجه حرارت بالا متصل میشود
با در نظر گرفتن ویژگی های فردی (به عنوان مثال، رنگ دندان) میتوان پروتز دندان زیباتری را که شبیه به دندان های خود بیمار باشد بدست اورد . علاوه بر این میتوان با پروتز دندان عملکرد اصلی جویدن و صحبت کردن مناسب و هماهنگی های صورت را اصلاح کرد.
پلها و تاجهای فاقد فلز
این پلها از دی اکسید زیرکونیوم (زیرکونیا) و یا سرامیک فشرده ساخته شده است.
سرامیک زیرکونیوم به عنوان ماده پایه ای برای تاج و پل ها در چند سال گذشته توسعه داده شده است. این ماده مزایای زیادی نسبت به پروتز فلز و ارتودنسی سرامیکی دارد:
۱.این مواد فاقد فلز هسنتد و حساسیت ایجاد نمیکنند
۲.علاوه بر خواص مکانیکی مناسب ان دربسیاری از جنبه ها بهتراز فلزات هستند و پروتز ساخته شده از ان به طور کامل با زیبایی و رنگ دندان هماهنگ است
۳.از نظر بیولوژیکی خنثی و با محیط زیست سازگارند . این مواد هادی ضعیف حرارت وبرق هستند بنابراین پلاک های دندانی روی سطح انها تجمع پیدا نمیکنند
۴.این مواد به نور نفوذ پذیرند و دارای خواص فتودینامیک عالی هستند .
۵.هیچ خطر ابتلا به التهاب یا برگشت حالات لثه از حالت طبیعی وجود ندارد.
نقطه ضعف این مواد این است که از مواد همتای خود گرانتر اند ولی ارزش زیبایی ان بالاتر است.
هیچ خطر ابتلا به الرژی و یا تبدیل رنگ لثه ها در نزدیکی لبه های فلزی وجود ندارد.
علاوه بر پروتز دندان ،ایمپلنت های دندانی و قطعات موبروط به ان که به ایمپلنت متصل میشوند نیز از این مواد ساخته شده اند
به نظر میرسد که استفاده از این مواد دوره جدیدی را در دندانپزشکی باز کرده است
در حال حاضر اکثر ایمپلنتهای دندانی قرار داده شده در هر سال ،برای پروتز های ثابت که به ان پل یا تاج میگویند مورد استفاده قرار میگیرد
بخشی از این پروتز دندان که به شکل یک گردن است به بافت لثه نفوذ میکند و نیم پایه نامیده میشود این قسمت باعث میشود ایمپلنت به اندازه کافی از سطخ لثه بالا بیاید و یک سطح ایده ال برای اتصال بافت لثه به نیم پایه ارائه کند.
بالای قسمت نیم پایه تاج قرار دارد و هر پل از ۲ یا تعدادبیشتری تاج تشکیل شده است که به هم متصل میشوند و شامل یک یا چند دندان مصنوعی میشوند هر چه تعداد واحد های بیشتری به هم متصل شوند نیاز به بازسازی بیشتر خواهد شد
شما باید به یاد داشته باشید که تاج و پل تنها برای جایگزین کردن دندان از دست رفته استفاده میشوند و اگر شما بافت لثه و استخوان از دست رفته دارید این نوع پروتز دندان ظاهر قابل قبولی برای شما ایجاد نمی کند .
– پروتز متحرک
این پروتز می تواند توسط بیمار بدون کمک دندانپزشک برداشته می شود.
اگر تمام دندان بیمار گم شده، یک پروتز کامل (دندان مصنوعی کامل معمولی) راه حل ان است.
زمانی نیاز به ایجاد یک پروتز کامل میشود که بیمار هیچ دندانی نداشته باشد .این پروتز در محل های خالی نگه داشته میشوند و با پوشیدن انها ممکن است یک بار روانی قابل توجهی مبنی بر پیری شخص به فرد اعمال شود. در ابتدا استفاده از این نوع پروتز دندان به نظر ناجور می اید ولی این احساس متوقف خواهد شد در استفاده از این پروتز ها به دلیل تخریب مستمر و آتروفی تیغه استخوان آلوئول بی دندان، هریک بار در هر ۱ یا ۲ سال نیاز به بررسی ان و هر ۵ تا ۷ سال نیاز به جایگزینی پیدا میکنند .
پروتز ها و دندانهای مصنوعی جزئی در صورتی که بیمار همه دندانهای خود را ازدست نداده باشد مورد استفاده قرار میگیرد . این نوع پروتز دندان روی یک صفحه فلزی ساخته میشود که توسط یک رو کش پلاستیکی همرنگ لثه ها پوشیده شده است. این نوع پروتز های جزئی توسط یک قفل یا نگه دارنده مخفی به دندان ها متصل باقی میمانند. در اینجا باید توجه داشت که به دلیل استفاده گسترده از روش های کاشت، این نوع از پروتز دندان کمتر استفاده شود.هنگامی که ایمپلنت های دندانی برای اولین بار معرفی شد درمان ها روی استفاده از دندان مصنوعی متمرکز بوده است استفاده از این پروتز ها درمقایسه با ایمپلنتها داری مزایایی است
۱.دندان های مصنوعی نه تنها جایگزین دندانهای از دست رفته اند بلکه بافت لثه و استخوان ازدست رفته را پوشش میدهند و یک ظاهر مناسب را ارائه میکنند.
۲.پروتز های متحرک در تمیز کردن و نگهداری راحتتر عمل میکنند و این یک مزیت است برای کسانی که مشکل مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را دارند
۳. این پروتز ها سازگار ترند و در صورت از دست دادن دندان های بیشتر میتوان در طراحی انها تغیرایی را اعمال کرد .
۴. در نهایت این پروتز ها به طور کلی مقرون به صرفه ترند
چگونه میتوان ایمپلنت را با پروتز متحرک استفاده کرد؟
از انجایی که پروتز کامل ،تماما روی لثه قرار میگیرد میتوان حداقل از ۲ ایمپلنت برای نگه داشتن پروتز دندان در جای خودش استفاده کرد .
در زندگی فردی که از پروتز یا دندان مصنوعی استفاده میکند مهم است که اعتماد به نفس و راحتی انها بهبود پیدا کند و خوردن صحبت کردن و لبخند زدن ساده تر شود.و احساس کند پروتز دندان ان فرد قسمتی از خود فرد شده است
در برخی موارد، پروتز متحرک جزئی و معمولی را می توان برای بیمار با استفاده از یک ایمپلنت برای ارائه پشتیبانی های اضافی در یک موقعیت استراتژیک ساخت .
لامینت و ونیر چیست؟
ونیر یک پوسته بسیار نازک از سرامیک (چینی) و یا مواد کامپوزیت است، که به جلوی دندان ها متصل میشوند و برای عدم ایجاد تغییر رنگ به منظور ایجاد و بهبود طرح لبخند مورد استفاده قرار میگیرند
در حقیقت انها جایگزینی برای ارتودنسی برای افرادی که تمایل به استفاده از در مان های طولانی مدت ندارند مورد استفاده قرار میگیرد این روش به بی حسی کم یا هیچ نیاز دارد و انتخاب ایده الی برای بهبود سرع ظاهر دندانها به حساب می اید .
ونیر یک لایه نازک از مواد ترمیمی است که بر روی سطح دندان قرار گرفته و برای بهبود زیبایی دندان یا برای محافظت از سطح دندان اسیب دیده استفاده میشوند ونیر های لامینیت دندان ورقه های تطبیق پذیری هستند که برای هماهنگ کردن دندان های شلوغ و یا خارج شده و یا روشن تر کردن رنگ دندانها و حتی به عنوان جایگزینی برای ارتودنسی به کار می روند.
از انجایی که این ونیر بسیار نازک است و از هیچ ماده فلزی ساخته نشده است و به رنگ طبیعی دندان به نظر میرسد.
تفاوت بین لامینت و ونیر در طرز ساخته شدن انهاست . در ساخت ونیر از یک ورقه نازک استفاده میشود بدون انکه نیازی به حذف ساختار دندان باشد. حالت ایده آلی برای لامینت ونیر لمینیت زمانی است که سطح کافی از دندان برای اتصال لمینیت به ان برای ایجاد نتایج بلند مدت مطلوب وجود داشته باشد
عوارض
بیماران واکنشهای مختلفی نشان میدهند. به گفته ۴۰ درصد دندانپزشکان پروتز، از هر ۳۰۰ نفر یک نفر دچار واکنش های داخل دهانی میشوند. علل این واکنش های عبارتند از رزین های اکرلیک، سمنت های درارای اوژنول، آلیاژهای فلزهای پایه، جبوه، طلا، مواد دارای پلی اتر یا اپیمین. تماس دستکش های لاتکس دندانپزشک با پوست بیمار در برخی از بیماران موجب واکنشهای خارجی میشود.
هزینه
هزینه پروتز ها تاحد زیادی به دندانپزشک شما بستگی دارد . اگرچه پروتزها ارزان تر از ونیرهای متداول هستند، اما برخی دندانپزشکان هزینه ی زیادی بابت آن دریافت می کنند. بهتر است قبل از مراجعه به دندانپزشک، در مورد دندانپزشک مورد نظر خود تحقیق کنید.
علاوه بر این، بهتر است قبل از تصمیم گیری نظر یک متخصص را درمورد دندانپزشکان زیبایی و دندانپزشکان پروتز جویا شوید، به این دلیل که ممکن است نیاز واقعی شما متفاوت با چیزی باشد که تصور میکنید.
